Merhaba sevgili okurlar ,
Psöriatikartrit, inflamatuarartrit ile karakterize, romatizmal (eklemler ile ilişkili) bir durumdur ve genellikle kuru, pullu, kalın ve iltihaplı deri ile birlikte görülen (psöriatik seri lezyonu) kesin nedeni bilinmeyen bir hastalıktır.
Halk arasında sedef hastalığı olarak da bilinen; deride kızarıklık ve soyulma, beyaz pullanmalarla seyreden döküntülü bir cilt hastalığıdır. Sedef hastalığı, vücudun bağışıklık sistemi tarafından deriyi hedef alarak saldırmasından kaynaklanır. Bazı sedef hastalarında bağışıklık sistemi, derinin yansıra eklemlere de saldırarak eklemde iltihap gelişmesine neden olur. Sedef gibi, psöriatikartritsemptomları da alevlenme ve yatışmalarla seyreder. Hastalık bulguları kişiden kişiye değişir; hatta aynı kişide bile zamanla tuttuğu eklem bölgeleri değişebilir.
Eklem belirtileri:
- El, ayak, diz be ayak bileği eklemlerinde şişme
- Aynı zamanda birkaç eklemde inflamasyon fakat bu eklemler ağrılı, şiş ve kızarık olabilir; bazen el ve ayak parmaklarının eklemlerinde inflamasyon, parmakların “sosis” gibi olmasına neden olur.
- Genellikle sabahları daha kötü olan eklem sertliği
- Sırtın alt bölümlerinde, kalçada, boyunda ve sırtın üst bölümlerinde ağrı ve sertlik
Deri ve tırnak belirtileri:
- Kuru, pullu, kalın ve iltihaplı deri
- Tırnaktaki değişiklikler; psöriatikartritli hastaların %80’inde tırnak sırtında çukurlaşma görülür.
Deri ve artritsemptomları ayrı ayrı oluşur. Psöriatikartritli hastaların yaklaşık %70–85’inde deri lezyonları artritsemptomlarından önce oluşur. Artritsemptomları hastaların yaklaşık %15’inde daha önce oluşur. Bazı durumlarda, deri semptomları eklem semptomları ortaya çıkmadan yaklaşık 10 yıl önceden var olmuş olabilir.
TEDAVİ
Psöriatikartritin tedavisi, hastadan hastaya ve tutulan eklem bölgesine göre değişir.
Eklemde ağrı ve iitihabı gidermek için steroid olmayan inflamasyon gideren ilaçlar (NSAİİ-naprosyn, diklofenak, indometazin gibi), mide korunarak tok olarak alınabilir. Tek eklem tutulumunda, eklem içine kortikosteroidenjeksiyonu yapılabilir. Ancak ağızdan (sistemik) kortikosteroid tedavisi, psöriatikartritte kullanılmaz; cilt döküntülerini arttırır.
Hastalığı uzun süreli kontrol altına almak ve eklemde hasar gelişmesini önlemek için; hastalık seyrini değiştiren romatizma ilaçları kullanılır. Bunlar metotreksat, leflunomid, sulfasalazin, siklosporin’dir. Bazen bu ilaçlar, birbiriyle kombine edilerek kullanılabilir. Sıtma ilacı hidroksiklorokin (Plaquenil) tedavide yardımcı olabilir, ancak sedef alevlenmesine neden olacağından, genellikle kaçınılır. Azatioprin, şiddetli psöriatikartrit formlarında tek veya diğer tedavilerle kombine edilebilir. Yukarıda belirtilen ilaçlara dirençli hastalarda, anti-tümör nekroze edici faktör (anti-TNF) adlı biyolojik ilaçlar-adalimumab (Humira), etanercept (Enbrel), infliksimab (Remicade), golimumab (Simponi) tek başına veya metotreksatla beraber kullanılabilir.
Ciddi hasar görmüş eklemlere; diz ve kalça eklemine protez ameliyatları gibi onarıcı cerrahi tedaviler yapılabilir.
Sağlıklı ve sağlıkla kalın
Bilgilendirme amaçlıdır, doktorunuza danışmadan tedavi girişiminde bulunmayınız.